Κωνσταντία

   Πέντε περίπου χιλιόμετρα από τον Εξαπλάτανο, στο δρόμο προς τη Φούστανη και σε υψόμετρο 180 μέτρων, βρίσκεται ένα απ' τα ωραιότερα χωριά του Δήμου, η Κωνσταντία. Αμιγώς μουσουλμανικό χωριό μέχρι το 1912, ενσωματώθηκε στην ελληνική επικράτεια μετά τον νικηφόρο Α' Βαλκανικό Πόλεμο. Παλαιότερα το χωριό λεγόταν Κωστελούπ και μετονομάστηκε Κωνσταντία το 1925. Το 1920 το χωριό αριθμούσε 1197 κατοίκους αποκλειστικά μουσουλμάνους. Ο Γερμανός περιηγητής ADOLF STRUCK το 1898 την παρουσιάζει ως μεγάλο χωριό με 300 σπίτια και δύο τζαμιά, κατοικούμενο αποκλειστικά απο φανατικούς Πομάκους. Μετά την Ανταλλαγή και την εγκατάστα­ση σ' αυτό Προσφύγων ο πληθυσμός του έφτασε το 1940 τους 1144 κα­τοίκους, ενώ με την απογραφή του 2001 καταμετρήθηκαν 759 κάτοικοι. Οι Πρόσφυγες του χωριού είναι Πόντιοι από τα Κοτύωρα του Πόντου που κατέβηκαν στην περιοχή της Νικομήδειας (Αντά-παζάρ), λίγοι Τραπεζούντιοι, Γιαλβαλήδες τουρκόφωνοι, Τσορομλήδες από την περιοχή Τσορούμ (τσοχ ουρούμ = πολλοί Έλληνες) κοντά στην Άγκυρα και Αχμετλήδες απότην περιοχή Αχμετέν (Ακ-νταγ-μετέν = ορυχείο) επίσης κοντά στην Άγκυ­ρα. Αυτοί οι τελευταίοι ήταν και οι πιο μορφωμένοι. Είχαν δημοτικά σχο­λεία και γυμνάσια στον τόπο τους και έφεραν μαζί τους το 1924 δισκοπό­τηρα και εικόνες που σώζονται ακόμα στην εκκλησία του χωριού. Δραματική υπήρξε η συμμετοχή της Κωνσταντίας στα γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Από την έναρξη του Ελληνοίταλικού Πο­λέμου μέχρι και τη λήξη του Εμφυλίου 55 πολίτες, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, έχασαν τη ζωή τους. Το 1947 το χωριό υπήρξε τραγικό θύμα της αγριότητας του Εμφύλιου Πολέμου. Συγκεκριμένα, τη 10η Φεβρουαρίου χτυπήθηκε από αντάρτες του ΔΣΕ. Εκτελέστηκαν 33 άμαχοι και πυρπολήθηκαν πολλά σπίτια. Το 1995, στα νότια του χωριού και στην τοποθεσία 'Ξηρικά', έχει επιση­μανθεί με τη βοήθεια του γράφοντος και του κ. Γιάννη Καλαίτζόγλου και ερευνηθεί από την αρχαιολόγο κ. Αναστασία Χρυσοστόμου Νεκροταφείο της εποχής του Σιδήρου (1100-700 π.Χ.), που επιτρέπει να εικάσουμε την αρχαία θέση του σημερινού οικισμού και δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τον πολιτισμό των πρώτων αναφερόμενων από ιστορικές πηγές κατοίκων της Αλμωπίας, των Αλμώπων. Για το νεκροταφείο αυτό η ερευνήτρια κ. Α. Χρυσοστόμου γράφει: «Στο νεκροταφείο καταμετρήθηκαν περίπου 40 τύμβο/. Οι τύμβοι βρίσκονται στους πρόποδες του βουνού, στα όρια του χαμηλού δρυοδάσους με την πεδιάδα, ακριβώς στην αρχή του συντομότερου αρχαίου δρόμού, που διέρχεται από το δυτικό Πάικο και συνδέει την Αλμωπία με τη Βοττιαίο. Αμέσως ανατολικά των τύμβων στην πλαγιά του βουνού διασώζονται κατάλοιπα οικισμού, που πρέπει να συνδεθεί με αυτούς. Το σύνολο οικισμού και νεκροταφείου είναι η παλιότερη εγκατάσταση, που τη διαδέχονται άλλες στην ευρύτερη περιοχή ελληνιστικών έως παλαιοχριστιανικών χρόνων, καθώς και ένα λιθόκτιστο φρούριο, στην κορυφή Μύτακας, πάνω από το νεκροταφείο χωρίς όμως επαρκή στοιχεία χρονολόγησης.

  Η διάρκεια της κατοίκησης πρέπει να σχετιστεί με τον έλεγχο του δρόμου και την εκμετάλλευση του ορεινού όγκου στην εποχή του σιδήρου, τα ελληνιστικά και παλαιοχριστιανικά χρόνια, ενώ η εξάπλωση στις πεδινότερες περιοχές στα ρωμαϊκά χρόνια πρέπει να σχετιστεί με τη εξάσκηση της γεωργίας.(...) Τα ευρήματα απ' το εσωτερικό των τάφων, τμήματα αγγείων, χάλκινα κοσμήματα, σιδερένια μαχαιρίδια επιτρέπουν τη χρονολόγησή στην εποχή του σιδήρου (1100-700 π.Χ). Ενδέχεται πάντως τα χρονολογικά όρια του συνόλου του νεκροταφείου να υπερβαίνουν τόσο το ανώτερο, όσο και το κατώτερο χρονολογικό όριο.(...) Με τη μέχρι τώρα έρευ­να του νεκροταφείου τύμβων της Κωνσταντίας έγινε περισσότερο γνωστός ο τάφος με δρόμο και τύμβο στη περιοχή της Αλμωπίας, ένας τύπος, που ανακαλεί τα στοιχεία της ανθρώπινης κατοικίας στην ταφική αρχιτεκτονική. Ο τύπος αυτός έχει παλιότερες καταβολές στον ελλαδικό χώρο, ενώ η γεωγραφική του διασπορά είναι μεγαλύτερη δεδομένου ότι ανταποκρίνεται σε κοινές ανθρώπινες ανάγκες. Είναι ενδιαφέρον ότι διατηρεί την ανάμνηση όλων των στοιχείων των θολωτών τάφων, όπως την Ψευδοεκφορική κάλυψη, το φράγμα εισόδου, το δρόμο, καθώς και την ανά­μνηση κάποιων μεγαλιθικών τοιχείων με τους παρατακτικά τοποθετημέ­νους αργούς λίθους στα τοιχώματα. (. ..) Τ ο νεκροταφείο τύμβων της Κωνσταντίας απλώνεται στους πρόποδες του Πάικου, κατά μήκος ενός χειμάρρου, μέσα σ' ένα τοπίο ειδυλλιακό, αναλλοίωτο εδώ και 3000 περίπου χρόνια, που διατηρεί ακόμη και σήμερα τον ποιμενικό του χαρακτήρα». Ανατολικά του χωριού, πάνω στα υψώματα του Πάικου, βρίσκεται το Αγίασμα των Αγίων Θεοδώρων, από το οποίο πιθανότατα πήρε το όνομά του το χωριό Θεοδωράκι (Τούδορ­τσι). Η παράδοση λέει ότι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ένας χριστιανός κάτοικος λεπρός βρήκε καταφύγιο εκεί. Μια νύχτα του εμφανίστηκαν στον ύπνο οι Άγιοι Θεόδωροι και του είπαν ότι τον γιάτρεψαν και να πάει στο χωριό να διαδώσει το θαύμα. Ο λεπρός ξύπνησε υγιής και έπραξε όπως του ζήτησαν οι Άγιοι Έτσι ο χώρος καθαγιάστηκε και αποδόθηκε στους Αγίους Θεοδώρους. Ωστόσο, πιο πιθανή είναι η άποψη ότι τόσο το Αγίασμα των Αγίων Θεοδώρων στην Κωνσταντία όσο και το Αγίασμα του Άη Γιάννη στη Θηριόπετρα υπήρξαν ασκηταριά της Μονής Προδρόμου. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα από αυτόν τον ειδυλλιακό χώρο να απολαύσει τη θέα της Αλμωπίας και να επισκεφτεί 300 μ. πιο ψηλά το όμορφο οροπέδιο, όπου διασκεδάζουν οι Κωνσταντιώτες στη γιορτή των Αγίων Θεοδώρων, την Πρωτομαγιά κτλ. Σήμερα το χωριό έχει μια όμορφη εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Νεκτάριο, από το λείψανο του οποίου μικρό τμήμα φυλάσσεται στο ναό (η θρησκευτική πανήγυρη του χωριού γίνεται την 3η Σεπτεμβρίου, ημέρα ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου Νεκταρίου), καινούργιο δημοτικό σχολείο, καινούργιο κοινοτικό κατάστημα, ιατρείο και το πιο φροντισμένο  κοινοτικό γυμναστήριο της Αλμωπίας. Αξιόλογη δραστηριότητα αναπτύσσει ο Μορφωτικός Σύλλογος του χωριού. Οι αυγομαχίες που οργανώνει κάθε Πάσχα προσελκύουν  το ενδιαφέρον όλης της επαρχίας, και το θεατρικό του τμήμα ανεβάζει συχνά στη σκηνή θεατρικά έργα με μεγάλη επιτυχία.